Dính thắng lưỡi ở trẻ em là một trong các dị tật bẩm sinh ít được biết đến, có thể sẽ làm hạn chế quá trình cử động bình thường của lưỡi và sự phát âm của trẻ nhỏ. Cùng chúng tôi tìm hiểu nhé
Tật dính thắng lưỡi là gì?
Tật dính thắng lưỡi, hay còn gọi là thắng lưỡi ngắn (tongue-tie) hay ankyloglossia, là một tình trạng bẩm sinh trong đó thắng lưỡi (một dải mô mỏng nối sàn miệng với phần dưới của lưỡi) ngắn hoặc dày hơn bình thường. Điều này hạn chế chuyển động của lưỡi và có thể gây ra nhiều vấn đề khác nhau.
Phát hiện tật dính thắng lưỡi ở trẻ em bằng cách nào?
Phát hiện tật dính thắng lưỡi ở trẻ em có thể được thực hiện qua việc quan sát và kiểm tra các dấu hiệu lâm sàng. Dưới đây là các bước cụ thể và các dấu hiệu để phát hiện tật dính thắng lưỡi ở trẻ:
Quan Sát Hành Vi Khi Bú Mẹ
- Khó khăn khi bú: Trẻ gặp khó khăn trong việc bú mẹ, không thể tạo ra áp lực hút đủ mạnh, dễ mệt mỏi và thường xuyên ngừng bú.
- Tiếng kêu khi bú: Có tiếng kêu khi trẻ bú, dấu hiệu cho thấy trẻ không thể duy trì một lực hút liên tục.
- Bú lâu nhưng không no: Trẻ bú trong thời gian dài nhưng vẫn không no, và có thể không tăng cân bình thường.
Kiểm Tra Miệng và Lưỡi
a. Quan Sát Hình Dạng Lưỡi
- Hình dáng lưỡi bất thường: Khi trẻ cố gắng đưa lưỡi ra, lưỡi có thể có hình dạng như chữ V hoặc hình trái tim, dấu hiệu của thắng lưỡi bị kéo căng.
b. Độ Di Động Của Lưỡi
- Hạn chế trong việc di chuyển lưỡi: Trẻ không thể đưa lưỡi ra ngoài môi dưới hoặc không thể nâng lưỡi chạm đến vòm miệng trên.
- Lưỡi không thể di chuyển sang hai bên: Khó khăn trong việc di chuyển lưỡi sang hai bên hoặc nâng lưỡi lên cao.
Đánh Giá Bởi Chuyên Gia Y Tế
a. Bác Sĩ Nhi Khoa
- Kiểm tra lâm sàng: Bác sĩ nhi khoa sẽ kiểm tra miệng và lưỡi của trẻ, xác định xem có dấu hiệu của tật dính thắng lưỡi hay không.
- Đánh giá chức năng bú: Quan sát và đánh giá cách trẻ bú mẹ hoặc bú bình.
b. Nha Sĩ Nhi
- Kiểm tra nha khoa: Nha sĩ sẽ kiểm tra thắng lưỡi và các vấn đề liên quan đến răng miệng, từ đó đưa ra chẩn đoán và phương án điều trị.
c. Chuyên Gia Ngôn Ngữ Trị Liệu
- Đánh giá khả năng phát âm: Đối với trẻ lớn hơn, chuyên gia ngôn ngữ trị liệu sẽ đánh giá khả năng phát âm và xem xét ảnh hưởng của tật dính thắng lưỡi đến việc phát âm.
Sử Dụng Các Bài Kiểm Tra và Đánh Giá
a. Bài Kiểm Tra Coryllos
- Phương pháp Coryllos: Sử dụng thang điểm để đánh giá mức độ nghiêm trọng của tật dính thắng lưỡi dựa trên độ di động và hình dáng lưỡi.
b. Bài Kiểm Tra Hazelbaker
- Thang điểm Hazelbaker: Một công cụ đánh giá chi tiết hơn, sử dụng các tiêu chí như độ di động của lưỡi, hình dạng và khả năng thực hiện các động tác của lưỡi.
Phân loại mức độ dính thắng lưỡi ở trẻ em
Mức độ tật dính thắng lưỡi ở trẻ em có thể được phân loại dựa trên độ di động của thắng lưỡi và ảnh hưởng của nó đối với chức năng hút sữa, phát âm và các hoạt động hàng ngày khác. Dưới đây là một cách phân loại thường được sử dụng:
Mức Độ I: Nhẹ
-
Đặc điểm:
- Thắng lưỡi có thể di chuyển đến một số mức độ nhất định.
- Có thể gặp khó khăn khi bú mẹ nhưng không quá nghiêm trọng.
- Khả năng phát âm và các hoạt động khác không bị ảnh hưởng nhiều.
-
Đề Xuất Điều Trị:
- Thường không cần phẫu thuật.
- Có thể cần tư vấn và hỗ trợ từ các chuyên gia như bác sĩ nhi khoa hoặc nha sĩ nhi.
Mức Độ II: Trung Bình
-
Đặc điểm:
- Thắng lưỡi có di động hạn chế, không thể di chuyển tự do.
- Gặp khó khăn khi bú mẹ và có thể cần nhiều nỗ lực hơn để tạo ra áp lực hút.
- Có thể ảnh hưởng đến phát âm và các hoạt động hàng ngày.
-
Đề Xuất Điều Trị:
- Cân nhắc phẫu thuật cắt thắng lưỡi (frenotomy) nếu có ảnh hưởng đến sức khỏe và phát triển của trẻ.
- Thường cần sự can thiệp từ các chuyên gia như bác sĩ nhi khoa, nha sĩ nhi hoặc chuyên gia ngôn ngữ trị liệu.
Mức Độ III: Nặng
-
Đặc điểm:
- Thắng lưỡi hoàn toàn dính vào đáy miệng, không di động được.
- Gặp rất nhiều khó khăn khi bú mẹ và có thể không thể thực hiện được.
- Ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát âm, dinh dưỡng và sức khỏe nói chung.
-
Đề Xuất Điều Trị:
- Phẫu thuật cắt thắng lưỡi là phương pháp điều trị chính thường được áp dụng.
- Yêu cầu sự can thiệp tích cực từ các chuyên gia như bác sĩ phẫu thuật, bác sĩ nha khoa, và chuyên gia ngôn ngữ trị liệu.
Phương pháp điều trị dính thắng lưỡi ở trẻ em
Phương pháp điều trị tật dính thắng lưỡi ở trẻ em thường bao gồm các biện pháp không phẫu thuật và phẫu thuật, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng và các triệu chứng cụ thể của trẻ. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến:
Phẫu Thuật Cắt Thắng Lưỡi (Frenotomy):
- Mô Tả: Phẫu thuật cắt thắng lưỡi là phương pháp phẫu thuật đơn giản và không đau đớn, thường được thực hiện cho trẻ em nhỏ.
- Quy Trình:
- Bác sĩ sẽ cắt bỏ phần thắng lưỡi dính bất thường để giải phóng lưỡi và cho phép nó di chuyển tự do hơn.
- Thủ thuật thường được thực hiện tại văn phòng y tế hoặc phòng mổ nhỏ với sự hỗ trợ của một số liệu pháp địa phương.
- Lợi Ích:
- Giảm khó khăn khi bú mẹ và hút sữa.
- Cải thiện khả năng phát âm.
- Ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến sức khỏe răng miệng.
Phẫu Thuật Thắng Lưỡi (Frenuloplasty):
- Mô Tả: Đây là một thủ thuật phức tạp hơn, thường được áp dụng cho trẻ em hoặc người lớn có tình trạng tật dính thắng lưỡi nặng.
- Quy Trình:
- Thủ thuật này bao gồm việc cắt bỏ phần thắng lưỡi dính, sau đó sửa chữa và tái thiết kế thắng lưỡi nếu cần.
- Thường được thực hiện dưới sự hỗ trợ của gây mê toàn thân và có thể yêu cầu sự can thiệp từ nha sĩ phẫu thuật hoặc chuyên gia phẫu thuật nha khoa.
- Lợi Ích:
- Giảm hoặc loại bỏ hoàn toàn các vấn đề liên quan đến tật dính thắng lưỡi.
- Cải thiện chức năng hút sữa, phát âm và chất lượng cuộc sống.
Điều Trị Không Phẫu Thuật:
- Điều Trị Dự Phòng: Đối với các trẻ em có tật dính thắng lưỡi nhẹ, việc thực hiện các bài tập và kỹ thuật định vị lưỡi có thể giúp cải thiện chức năng lưỡi và tránh các vấn đề tiềm ẩn.
- Chăm Sóc Nha Khoa Định Kỳ: Việc thăm bác sĩ nha khoa định kỳ có thể giúp theo dõi sự phát triển và chức năng của lưỡi, đồng thời xử lý kịp thời các vấn đề liên quan đến sức khỏe răng miệng.
Chuyên Gia Ngôn Ngữ Trị Liệu:
- Tư Vấn và Hỗ Trợ: Chuyên gia ngôn ngữ trị liệu có thể cung cấp hỗ trợ về việc cải thiện phát âm và hỗ trợ ngôn ngữ cho trẻ sau khi đã điều trị tật dính thắng lưỡi.
Việc lựa chọn phương pháp điều trị tật dính thắng lưỡi cho trẻ em thường dựa trên độ nghiêm trọng của tình trạng, triệu chứng cụ thể và độ tuổi của trẻ. Quan trọng nhất là phải thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để xác định phương pháp điều trị phù hợp nhất cho trẻ của bạn. Nếu bạn còn thắc mắc về tật dính thắng lưỡi ở trẻ em thì hãy liên hệ với Vudentallab để được tư vấn cụ thể nhé